Zastanawiałeś się kiedyś, jakie firmy zyskują największą przewagę i zajmują podium liderów rynku? W praktyce decydującej roli nie muszą odgrywać tu najwyższa jakość oferty czy profesjonalna obsługa klientów. Kluczowe są bowiem informacje. To, jak dużo wiesz o otoczeniu, w jakim funkcjonuje Twoje firma, może okazać się trampoliną do sukcesu. Sukcesu, który jest osiągalny tylko dzięki perfekcyjnej analizie konkurencji. Sprawdź, jak ją przeprowadzić i z których narzędzi skorzystać, by znacznie skrócić swoją drogę na biznesowy szczyt!
Czym jest analiza konkurencji i dlaczego warto ją przeprowadzić?
Analiza konkurencji to proces badania i oceny działań, strategii, mocnych i słabych stron oraz pozycji konkurentów na rynku. Jej celem jest zrozumienie, w jaki sposób funkcjonują inne firmy w danej niszy, a także lepsze poznanie rynku oraz własnych szans i możliwości.
W praktyce analiza otoczenia konkurencyjnego stanowi kluczowy element strategii marketingowej, ponieważ dzięki niej firma może podejmować świadome decyzje biznesowe. Przeprowadzenie takiego badania pozwala m.in.:
- lepiej zrozumieć rynek i ocenić, jak firma wypada na tle innych graczy, co jest niezwykle istotne w kontekście określenia jej pozycji oraz podjęcia decyzji o dalszym rozwoju;
- zidentyfikować mocne strony firmy, takie jak unikalne cechy produktów, celem ich wzmocnienia i zyskania przewagi konkurencyjnej;
- zidentyfikować słabe strony konkurentów, dzięki czemu możliwe jest wypełnienie rynkowych luk i zaoferowanie klientom lepszych rozwiązań;
- uniknąć błędów, jakie popełniła konkurencja, i wyciągnąć wnioski, które pozwolą podejmować lepsze decyzje;
- wykryć nowe trendy, technologie czy produkty lub usługi, które można wykorzystać w celu przyciągnięcia klientów;
- zoptymalizować strategię marketingową, poprzez zapoznanie się z najlepszymi praktykami oraz zidentyfikowanie obszarów, które zaniedbują konkurenci;
- ustalić optymalne ceny produktów czy usług, dzięki czemu będą one bardziej konkurencyjne i lepiej dopasowane do potrzeb konsumentów.
Mówiąc krótko, analiza konkurencji to nie tyle przywilej, ile obowiązek. Przeprowadzić ją powinna każda firma (bez względu na wielkość czy branżę), która chce skutecznie rywalizować z innymi graczami i osiągnąć sukces.
Skuteczne badanie konkurencji w 6 krokach
Analizę konkurencji należy przeprowadzić w sposób kompleksowy, biorąc pod uwagę nie tylko oferowane produkty i usługi czy ceny, ale również strategie marketingowe, opinie klientów oraz mocne i słabe strony firm działających w danej niszy. Oto 6 kroków, przez które należy przejść, aby badanie zostało przeprowadzone w sposób prawidłowy.
1. Zidentyfikowanie konkurencji
Pierwszym krokiem w analizie otoczenia konkurencyjnego jest znalezienie firm, które są Twoimi rywalami. Można podzielić je na:
- konkurentów bezpośrednich, czyli takich, którzy oferują podobne produkty lub usługi w tym samym segmencie rynku i lokalizacji;
- konkurentów pośrednich, czyli takich, którzy oferują produkty lub usługi mogące zastępować Twoje, ale nie stanowią ich bezpośrednich odpowiedników (zaspokajają potrzeby klientów w alternatywny sposób).
Bardzo dobrym źródłem informacji jest wyszukiwarka Google, która pozwoli Ci z łatwością znaleźć konkurentów na podstawie wpisanej frazy. Możesz także przeanalizować oferty sklepów, np. na Allegro czy Amazonie.
Sprawdź, jak dobrać frazy i gdzie je umieścić na stronie.
2. Zebranie danych
Kiedy wiesz już, które firm stanowią dla Ciebie konkurencję, czas zdobyć na ich temat szczegółowe informacje. Źródłami, jakie możesz wykorzystać, są ich strony internetowe i profile w serwisach społecznościowych, raporty branżowe i badania rynku, recenzje i oceny klientów, a także narzędzia przeznaczone do audytu SEO (więcej na ich temat w dalszej części artykułu).
Bardzo przydatne na etapie zbierania danych okażą się pierwotne i wtórne badanie rynku. Na czym polegają?
- Pierwotne badanie rynku polega na zbieraniu danych bezpośrednio od źródła, czyli samych konsumentów i konkurencyjnych firm. Pozwala pozyskiwać zupełnie nowe, nieprzetworzone wcześniej informacje. Metody, jakie wykorzystywane są w tym badaniu, to m.in. wywiady, ankiety, spotkania z małymi grupami konsumentów, a także zakup produktów i usług bezpośrednio od konkurencyjnych firm.
- Wtórne badanie rynku polega na wykorzystaniu istniejących już danych, które zostały wcześniej zebrane przez inne osoby lub instytucje. Ich źródłami są wspomniane wcześniej strony internetowe, serwisy społecznościowe, raporty branżowe, artykuły czy recenzje produktów i usług.
Warto poświęcić sporo czasu na zbieranie danych, ponieważ im więcej informacji zbierzesz, tym skuteczniejsza będzie analiza konkurencji.
3. Porównanie produktów i usług
Zdobyte na wcześniejszym etapie informacje możesz teraz wykorzystać do szczegółowego porównania produktów i usług konkurencji z tymi, które Ty oferujesz klientom. Weź pod uwagę jak najwięcej cech i wartości – rodzaj stosowanych materiałów, jakość wykonania, parametry, sposób i łatwość użycia, wygląd, styl, długość gwarancji i oczywiście ceny.
Na tym etapie możesz dostrzec, jakie są główne cechy produktów i usług konkurencji, co wyróżnia jej ofertę i czy proponuje swoim klientom coś, czego nie ma Twoja firma. Zyskasz także szczegółowe informacje, które pozwolą Ci stworzyć odpowiednią strategię cenową, np. dowiesz się, czy Twoi konkurenci stosują promocje i rabaty, oferują korzystne pakiety albo zapewniają wartości dodane, np. w postaci darmowej dostawy.
Odkryj, czym jest USP produktu (unique selling proposition) i jak wyróżnić swój produkt!
4. Porównanie działań marketingowych i relacji z klientami
Wiedza dotycząca produktów, usług i cen to nie wszystko. Musisz także zdobyć informacje na temat strategii marketingowych oraz relacji z klientami, jakie posiada Twoja konkurencja. Na tym etapie warto odpowiedzieć sobie na kilka pytań.
- Jakie komunikaty są wykorzystywane przez konkurencję – emocjonalne, racjonalne, a może ukierunkowane na aspekt oszczędnościowy?
- Jakie kanały marketingowe wykorzystują klienci – promocję online (np. SEO, Google Ads lub e-mail marketing) czy tradycyjne reklamy (np. w prasie lub telewizji)?
- Jakie narzędzia komunikacji wykorzystują konkurenci – własne strony internetowe, media społecznościowe, a może influencerów?
- Jak konkurenci budują zaufanie swoich klientów – być może oferują programy lojalnościowe lub oferty specjalne?
- Jak konkurenci budują doświadczenia klienta od momentu wejścia na stronę do zakupu produktu lub usługi – np. poprzez prostą nawigację, łatwe składanie zamówień albo profesjonalną obsługę klienta?
Wszystko to pomoże Ci zoptymalizować własne kampanie marketingowe, a także lepiej określić swoją grupę docelową.
Chcesz wiedzieć, jak zdobyć klienta? Sprawdź artykuł na naszym blogu i odkryj skuteczne strategie!
5. Analiza SWOT
Po zebraniu danych o konkurencji warto wykonać analizę SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats). Pozwoli Ci ona ocenić:
- mocne strony (S), czyli to, co konkurenci robią dobrze i gdzie zyskują przewagę, np. jakość produktu, silna marka czy lojalności klientów;
- słabe strony (W), czyli aspekty, w których Twoi konkurencji mają braki, np. obsługa klienta, stronienie od innowacji czy problemy z dostawami;
- szanse (O), a więc obszary, w których Twoje produkty lub usługi mogą wypełnić rynkową lukę, a firma zyskać przewagę konkurencyjną;
- zagrożenia (T), czyli czynniki, które mogą stanowić zagrożenie dla konkurentów, np. rosnąca konkurencja, zmiany regulacyjne czy kryzys ekonomiczny.
6. Określenie własnej pozycji rynkowej
To ostatni krok, w którym porównujesz zebrane dane o konkurentach z własną firmą, by zidentyfikować swoje mocne i słabe strony oraz ogólną pozycję na rynku. Sprawdź, jak Twoja oferta wygląda na tle innych firm, w jakich obszarach masz przewagę, a gdzie możesz poprawić swoje działania (cena, jakość, a może doświadczenia klienta?).
Analiza konkurencji – przykładowe narzędzia
Badanie konkurencji to żmudny i czasochłonny proces, który jednak możesz sobie znacząco ułatwić, wykorzystując odpowiednie narzędzia do analizy konkurencji. Mowa tu przede wszystkim o:
- narzędziach SEO, jak Ahrefs, Senuto, SEMush czy Answer The Public;
- narzędziach do analizy mediów społecznościowych, jak Brand24, Hootsuite czy Sprout Social;
- narzędziach do analizy trendów i opinii, jak Google Trends czy Yelp;
- narzędziach do analizy rynku, jak Statista.
Jakich błędów unikać podczas analizy otoczenia konkurencyjnego?
Na koniec warto wymienić kilka potencjalnych błędów, jakich należy unikać podczas analizy konkurencji. Przykłady to:
- pomijanie istotnych źródeł informacji, jak media społecznościowe czy opinie klientów;
- skupianie się wyłącznie na bezpośrednich konkurentach, co ogranicza perspektywę;
- ignorowanie trendów i opieranie się na jednorazowej analizie, która nie uwzględnia zmian rynkowych;
- korzystanie z niezweryfikowanych danych lub informacji z nieaktualnych źródeł;
- porównywanie firm o zupełnie różnych modelach biznesowych;
- ignorowanie mniejszych konkurentów, którzy mogą oferować innowacyjne rozwiązania.
Mamy nadzieję, że wszystkie powyższe porady pomogą Ci w skutecznej analizie otoczenia konkurencyjnego. Jeżeli chcesz zyskać wsparcie w tym zakresie, zachęcamy do kontaktu z MBridge – zapewniamy kompleksową analitykę internetową, która może pomóc Ci w dokładniejszym badaniu konkurencji!